Thung lũng hoa đào nở muộn giữa nắng xuân Tây Bắc
Dự kiến tại kỳ họp bất thường vào tháng 2 tới đây, Quốc hội sẽ thảo luận về dự án luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi).Theo quy định hiện hành, 18 chủ thể có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Trong số này có nghị quyết của HĐND xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) và quyết định của UBND cấp xã.Tại tờ trình dự thảo luật sửa đổi, Chính phủ đề xuất bãi bỏ thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền cấp xã.Báo cáo đánh giá tác động chính sách từ Bộ Tư pháp cho thấy, từ năm 2016 - 2023, số lượng văn bản quy phạm pháp luật do cấp xã ban hành tại Việt Nam là rất khác nhau. 21/63 tỉnh có cấp xã không ban hành nghị quyết; 17/63 tỉnh có cấp xã không ban hành quyết định; một số tỉnh, cấp xã không ban hành văn bản quy phạm pháp luật nào trong 8 năm thi hành luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (Bắc Ninh, Đà Nẵng, Cần Thơ…). Ngược lại, có một số tỉnh, cấp xã còn ban hành số lượng khá lớn văn bản quy phạm pháp luật (Bình Định: 1.899 văn bản, Đồng Nai: 2.838 văn bản, Hà Nội: 4.183 văn bản). Bộ Tư pháp nhận định việc giảm số lượng đã chứng minh chủ trương hạn chế thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của cấp xã là phù hợp với yêu cầu thực tiễn cũng như nguồn nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật ở địa phương. Bởi lẽ ở cấp xã, người làm công tác xây dựng pháp luật vừa thiếu về số lượng, vừa thiếu kiến thức và kỹ năng soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật. Đây cũng là cấp hành chính cơ sở, chỉ tập trung nguồn lực vào công tác triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật của cấp trên. Việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật của cấp xã thực tế không nhiều, các quy định mang tính chất quy phạm.Từ những căn cứ đã nêu, Bộ Tư pháp cho rằng cần bỏ hình thức ban hành văn bản quy phạm pháp luật do cấp xã ban hành, nhằm đơn giản hóa hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.Song song với việc bãi bỏ, dự thảo luật sửa đổi cũng quy định rõ: nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND cấp xã đã ban hành sẽ tiếp tục có hiệu lực đến khi có văn bản bãi bỏ hoặc thay thế bằng văn bản quy phạm pháp luật khác.Một nội dung quan trọng khác tại dự thảo luật sửa đổi, đó là tăng cường kiểm soát quyền lực trong xây dựng và tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật.Theo tờ trình của Chính phủ, dự thảo bổ sung một số nguyên tắc quan trọng như: kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ, lãng phí trong công tác xây dựng pháp luật; xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người, quyền công dân.Đồng thời phải bảo đảm chủ quyền, lợi ích quốc gia, dân tộc; kịp thời giải quyết vấn đề bất cập, yêu cầu phát sinh từ thực tiễn; bảo đảm quản lý nhà nước và khuyến khích sáng tạo, khơi thông mọi nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Việc tăng cường kiểm soát quyền lực trong xây dựng và tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật còn được thể hiện tại nội dung cụ thể của một số điều như: xin ý kiến của Bộ Chính trị đối với việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong trường hợp đặc biệt; trách nhiệm xin ý kiến các cơ quan có thẩm quyền của đảng; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền trong xây dựng, ban hành và tổ chức thi hành văn bản quy phạm pháp luật…‘Ngán ngẩm’ tài xế lái xe Toyota Fortuner ‘quên xi-nhan’, liên tục lạng lách trên cao tốc
Trịnh Dương Linh đi bộ liên tục trong 82 ngày, mỗi ngày trung bình từ 40-60 km, có ngày đi nhiều nhất hơn 70 km
Đối ngoại vì đối nội
Vào lúc 14 giờ 30 ngày 11.2, Báo Thanh Niên tổ chức chương trình tư vấn truyền hình trực tuyến Chọn ngành học cho tương lai: "Nóng" với khối ngành sức khỏe.Chương trình diễn ra đồng thời ở các kênh: thanhnien.vn, fanpage Facebook, kênh YouTube, TikTok Báo Thanh Niên.Cùng với khối ngành đào tạo giáo viên, nhiều năm nay Bộ GD-ĐT luôn quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào với các ngành sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề trình độ ĐH với tất cả các phương thức xét tuyển.Trong dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ ĐH, tuyển sinh trình độ CĐ ngành giáo dục mầm non, Bộ GD-ĐT dự kiến có những điều chỉnh về ngưỡng đảm bảo đầu vào với 2 khối ngành đào tạo đặc thù này.Vì sao các ngành cần phải có "sàn" xét tuyển chung, quy định này trong năm 2025 dự kiến thay đổi ra sao; các trường có thay đổi gì về cách thức tuyển sinh, chỉ tiêu, tổ hợp môn, học phí, học bổng?… Các thông tin này sẽ được chia sẻ trong chương trình tư vấn truyền hình trực tuyến: Chọn ngành học cho tương lai: 'Nóng' với khối ngành sức khỏe.Đặc biệt, chương trình sẽ cung cấp thêm thông tin về đặc thù nghề nghiệp giúp thí sinh có sự lựa chọn ngành học phù hợp nhất. Chương trình diễn ra vào 14 giờ 30-15 giờ 30 gồm các chuyên gia: Tiến sĩ Võ Thanh Hải, Phó giám đốc thường trực ĐH Duy Tân, cho hay khối ngành khoa học sức khỏe luôn quan trọng do liên quan trực tiếp tới tính mạng con người. Chất lượng nguồn nhân lực ngành sức khỏe quyết định thể trạng và sức khỏe người dân. Chính vì thế Bộ GD-ĐT đặt ra ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào.Năm 2024 trở về trước có 2 ngưỡng: Ngưỡng cho các phương thức không dùng điểm thi tốt nghiệp THPT và ngưỡng cho phương thức xét điểm thi THPT. Tuy nhiên năm nay chưa xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào.Đề án phát triển nguồn nhân lực y tế giai đoạn 2023-2030 định hướng 2050, có một số mục tiêu tỷ lệ bác sĩ trên 1 vạn dân là 19 bác sĩ, dược sĩ là 4 và điều dưỡng là 33. Nhưng năm 2024 mới đạt 14 bác sĩ/vạn dân, thiếu 5 bác sĩ/vạn dân. Cả nước cần 632.510 nhân lực y tế nhưng hiện chỉ đạt 431.724, được đánh giá là thiếu cả số lượng lẫn chất lượng.Hiện nay các bệnh viện công lập tỷ lệ 1,2-1,5 điều dưỡng/bác sĩ trong khi thế giới yêu cầu là 4 điều dưỡng/bác sĩ. Những thông tin trên cho thấy nhu cầu nhân lực trong khối ngành sức khỏe rất lớn.Chỉ tiêu khối ngành này 50.000-60.000, chiếm khoảng 10% tổng chỉ tiêu trong tổng số các ngành. Đây là nhóm ngành có tỷ lệ thí sinh nhập học cao trong tốp 5 nhóm ngành.Năm 2024 trong các khối thi truyền thống, chỉ có khối B00 điểm trung bình giảm tuy nhiên số thí sinh từ 25 trở lên chiếm tỷ lệ lớn, nên hầu hết thí sinh xét vào khối ngành sức khỏe luôn có học lực giỏi.Tỷ lệ chọi ngành y khoa, răng hàm mặt... chỉ 1/2, 1/3, 1/5 nhưng điểm trúng tuyển luôn cao bậc nhất do đa số thí sinh điểm cao mới đăng ký vào các ngành sức khỏe. Học sinh đặt câu hỏi: "Nếu em xét tuyển học bạ vào ngành bác sĩ răng hàm mặt thì cần đáp ứng yêu cầu gì để đảm bảo quy định? Ngành này thu nhập có cao hơn ngành bác sĩ đa khoa hay không?"Tiến sĩ Võ Thanh Hải giải đáp: "Dù thí sinh xét tuyển vào bất kỳ ngành sức khỏa nào, trường nào cũng phải xem điểm sàn (ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào). Năm nay là năm đầu tiên thí sinh thi theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 nên chưa biết ngưỡng này thay đổi ra sao.ĐH Duy Tân có 4 phương thức: xét tuyển thẳng, xét điểm thi tốt nghiệp THPT, xét điểm thi đánh giá năng lực của ĐH quốc gia Hà Nội và TP.HCM, xét học bạ kèm ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào của Bộ GD-ĐT đối với các ngành sức khỏe.Bác sĩ răng hàm mặt có mức khung lương tương đương với bác sĩ đa khoa ở các cơ quan nhà nước. Còn thu nhập của mỗi cá nhân phụ thuộc và năng lực và trình độ của bác sĩ. Nếu muốn có thu nhập vượt lên thì các em phải học giỏi, đạt giải thưởng về chuyên ngành...Tiến sĩ Đặng Thị Ngọc Lan, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Cửu Long, cho biết khi nền kinh tế phát triển, con người quan tâm sức khỏe nhiều hơn, nhất là khi chúng ta vừa trải qua đại dịch Covid-19. Dù công nghệ phát triển đến đâu thì con người làm việc trong khối ngành sức vẫn vô cùng quan trọng. Nhiều quốc gia thiếu hụt nhân lực y tế nên phải nhập khẩu nhân lực.Theo tiến sĩ Ngọc Lan, đào tạo khối ngành sức khỏe mang tính đặc thù và quan trọng, cần thời gian đào tạo dài, khối lượng kiến thức chuyên sâu. Tương tự, tiến sĩ điều dưỡng, dược sĩ Nguyễn Phương Tùng, Trưởng khoa Điều dưỡng và xét nghiệm Trường ĐH Công nghệ TP.HCM (HUTECH), cho hay đào tạo khối ngành sức khỏe là cả một quy trình dài và việc thực hành và thực tập trải nghiệm ở các bệnh viện luôn được chú trọng.Thạc sĩ Trương Quang Trị, Phó phòng Công tác sinh viên Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, cho rằng khối ngành y dược đã thu hút người học nhiều năm qua dù đầu vào rất khó. Lý do vì nhu cầu nhân lực cao, nghề nghiệp ổn định. Học sinh hỏi: "Ngành kỹ thuật y sinh với kỹ thuật xét nghiệm y học khác nhau như thế nào? 2 ngành này Trường ĐH Cửu Long lấy điểm chuẩn học bạ và THPT là bao nhiêu? Tốt nghiệp em muốn xin vào bệnh viện hoặc trung tâm y tế ở Vĩnh Long hay Cần Thơ thì có khó không?".Tiến sĩ Đặng Thị Ngọc Lan giải đáp: Kỹ thuật y sinh học 2 khối kiến thức kỹ thuật và y tế, vận dụng khoa học kỹ thuật như vật lý, sinh học, CNTT để chế tạo vận hành bảo trì, bảo dưỡng máy móc phục vụ cho ngành y tế.Kỹ thuật xét nghiệm y học là quá trình kiểm tra giám sát quy chế về vô khuẩn, quy chế sử dụng hóa chất cho ngành, an toàn sinh học cho phòng thí nghiệm để phân tích mẫu bệnh phẩm, ví dụ xét nghiệm máu... phục vụ cho bệnh nhân, sau đó đưa ra thông tin cho bác sĩ để bác sĩ chẩn đoán. Tiến sĩ Võ Thanh Hải thông tin ĐH Duy Tân hiện đào tạo 6 ngành khoa học sức khỏe gồm y đa khoa, răng hàm mặt, dược, điều dưỡng, kỹ thuật y sinh và công nghệ sinh học. Trong đó, ngành điều dưỡng nhiều chỉ tiêu nhất, khoảng 250 chỉ tiêu, dược 200, y đa khoa và răng hàm mặt mỗi ngành 100 chỉ tiêu. Trường ứng dụng mô hình ảo để dạy học. 3 ngành được kiểm định là y đa khoa, dược, điều dưỡng. Điểm chuẩn ngành điều dưỡng, kỹ thuật xét nghiệm... thấp hơn y đa khoa, răng hàm mặt và dược.Tiến sĩ điều dưỡng, dược sĩ Nguyễn Phương Tùng cho hay Trường ĐH Công nghệ TP.HCM (HUTECH) đào tạo 3 ngành khối sức khỏe là dược, điều dưỡng và kỹ thuật xét nghiệm y học. Năm 2024 ngành dược điểm chuẩn 21, điều dưỡng và kỹ thuật xét nghiệm y học là 19 điểm. Ngoài ra, thí sinh phải có học lực giỏi (dược) và khá cho 2 ngành còn lại. Trường còn có ngành khoa học công nghệ y sinh, công nghệ thẩm mỹ có liên quan đến sức khỏe mà không cần ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào. Chỉ tiêu ngành dược dược là 200-300/năm, 2 ngành còn lại mỗi ngành 100.Tiến sĩ Đặng Thị Ngọc Lan, cho hay năm 2024 và sắp tới Trường ĐH Cửu Long tuyển 6 ngành khối sức khỏe gồm y đa khoa, dược, điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật xét nghiệm y học, kỹ thuật hình ảnh y học. Ngoài ra, còn có kỹ thuật y sinh. Tổng chỉ tiêu là 5.600, riêng khối sức khỏe chiếm 40% (2.200 chi tiêu). Học phí ngành y đa khoa là 34 triệu đồng/học kỳ, dược học 18,7 triệu đồng/học kỳ, các ngành còn lại 11,6-16 triệu đồng/học kỳ. Trường xét 2 phương thức gồm học bạ và điểm thi THPT, kèm ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào của Bộ GD-ĐT.Học sinh thắc mắc: "Em có nguyện vọng học ngành điều dưỡng nhưng nghe nói ngành này học khó ra trường lại làm việc vất vả?".Tiến sĩ điều dưỡng, dược sĩ Nguyễn Phương Tùng giải thích: "Không chỉ điều dưỡng mà tất cả những ngành nghề khác đều là những ngành học vất vả. Nếu em muốn đóng góp cho xã hội và thu nhập tốt trong tương lai thì phải đầu tư".Khối ngành sức khỏe ngoài học giỏi còn phải khéo léo, linh hoạt về thao tác thực hành còn phải có sự nhạy cảm để đánh giá tình trạng của người bệnh. Đó chính là điều trí tuệ nhân tạo không bao giờ có thể thay thế được con người.Tốt nghiệp điều dưỡng, các em có thể làm việc ở nhiều nơi, Việt Nam hoặc nước ngoài do nhu cầu điều dưỡng ở các nước như Canada, Mỹ, Đức... rất cao Thu nhập của điều dưỡng từ 10-20 triệu đồng hoặc vài chục triệu là hết sức bình thường.Thạc sĩ Trương Quang Trị thông tin khối sức khỏe Trường ĐH Nguyễn tất Thành có tỷ lệ chọi cao và điểm chuẩn cũng cao như y khoa 23 điểm, răng hàm mặt 22,5, dược học 21 điểm... Điều đó cho thấy sự cạnh tranh và sự quan tâm của thí sinh đối với nhóm ngành này. Trường đang đào tạo 10 chuyên ngành sức khỏe trong đó có một số ngành mới như quản lý bệnh viện, kỹ thuật phục hồi chức năng, răng hàm mặt, y học cổ truyền, hóa dược.Trường có chính sách học bổng hỗ trợ và học phí không thay đổi trong suốt khóa học. Trường cũng đã được đào tạo chuyên khoa nên sinh viên học xong y khoa là có thể học tiếp chuyên khoa tại trường.Học sinh hỏi đặt vấn đề: "Ngày nay khoa học tiên tiến và hiện đại, chữa bệnh bằng y học cổ truyền có còn phù hợp và hiệu quả hay không? Dù sao em vẫn rất thích ngành y học cổ truyền. Em muốn hỏi ngành này có những kiến thức gì mới hay vẫn là "cổ truyền"? Điểm chuẩn ngành này tại Trường ĐH Nguyễn Tất Thành là bao nhiêu?".Thạc sĩ Trương Quang Trị giải đáp: Khi chọn ngành học, bên cạnh việc yêu thích thì các em cần có năng lực để học. Trước khi chọn học cần tìm hiểu cụ thể. Ngành y học cổ truyền vẫn rất phù hợp với khoa học tiên tiến. Ngày càng có sự kết hợp chặt chẽ giữa y học cổ truyền và hiện đại. Y học cổ truyền điều trị bệnh mãn tính rất tốt, ngoài ra các bệnh về đột quỵ, xương khớp... Đông y chẩn đoán hình ảnh cũng rất tốt.Điểm chuẩn ngành này tại Trường ĐH Nguyễn Tất Thành năm 2024 là 21.
ĐH Brown, một trong những trường hàng đầu Mỹ và thuộc nhóm Ivy League danh giá, hôm 16.3 gửi email cho toàn trường, khuyên rằng những ai không phải là công dân Mỹ, kể cả có visa hoặc thẻ xanh, nên hoãn hay dời lại các chuyến đi nước ngoài. Theo trường, những thay đổi tiềm ẩn trong lệnh cấm nhập cảnh (travel ban) và yêu cầu tái nhập cảnh "có thể ảnh hưởng tới khả năng trở về Mỹ theo kế hoạch", tờ Wall Street Journal cho hay.Thông báo được đưa ra sau khi tiến sĩ Rasha Alawieh, một trợ lý giáo sư tại ĐH này và là chuyên gia về ghép thận, bị bắt và trục xuất vài ngày trước. Bà Alawieh, từng sống 6 năm ở Mỹ và có visa H-1B do ĐH Brown bảo lãnh, đối diện với tình cảnh trên khi nhập cảnh lại vào Mỹ sau chuyến đi về quê nhà Li Băng. Tối 17.3, hơn 100 người tụ tập ngoài Tòa nhà Quốc hội bang Rhode Island để biểu tình ủng hộ nữ tiến sĩ, theo AP.Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) cho biết bà Alawieh đã về Li Băng để dự đám tang của Hassan Nasrallah, thủ lĩnh của tổ chức Hezbollah. Bà Alawieh nói với các quan chức nhập cư rằng mình không ủng hộ Hezbollah. Cũng theo các công tố viên, bà Alawieh nói bà theo dõi Nasrallah vì những bài giảng về tôn giáo và tâm linh chứ không phải vì chính trị.Trước đó, một số ĐH Mỹ khác cũng đã đưa ra cảnh báo về việc đi du lịch trong kỳ nghỉ xuân tại Mỹ, vốn sẽ bắt đầu từ tuần sau. Trong số đó, ĐH Dartmouth thuộc nhóm Ivy League nhắc nhở giảng viên, nhân viên và du học sinh về khả năng chính quyền Mỹ ban hành lệnh cấm nhập cảnh. Hiện, chính quyền Mỹ đang cân nhắc hạn chế nhập cảnh với công dân 43 nước.ĐH Columbia thì khuyên du học sinh "thận trọng" khi du lịch nước ngoài. Trường cũng yêu cầu những người đến từ các quốc gia nằm trong lệnh cấm nhập cảnh trước đây, gồm Afghanistan, Cuba, Iran, Libya, CHDCND Triều Tiên, Pakistan, Somalia, Sudan, Syria, Venezuela và Yemen, "tránh các chuyến đi không cần thiết ra khỏi Mỹ".Trước đó, hàng loạt ĐH Mỹ, trong đó có các trường hàng đầu, ra thông báo ngưng tuyển giảng viên, cắt giảm tuyển sinh tiến sĩ. Động thái này được cho là để các ĐH Mỹ có thể bảo đảm tình hình tài chính ổn định sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump liên tục ban hành nhiều quy định liên quan, như cắt giảm đáng kể khoản tài trợ do Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) chịu trách nhiệm phân bổ.Theo thống kê từ Cơ quan Thực thi di trú và hải quan Mỹ (ICE), năm 2023 ghi nhận có 31.310 người Việt du học Mỹ, xếp thứ 6 về số du học sinh. Đây là lần đầu số người Việt học tại Mỹ cán mốc hơn 30.000 người sau 2 năm dưới mức 30.000. Song, nếu xét riêng số du học sinh ở các trường phổ thông, Việt Nam đông thứ 5 với 3.187 người, đứng sau Trung Quốc, Hàn Quốc, Mexico, Tây Ban Nha.
Vụ nữ sinh bị đánh ở Quảng Bình: Công an triệu tập nhóm người hành hung
Tết đó, tôi được ăn… thịt heo rừng tại cơ quan Tiểu ban tuyên truyền Binh vận (B6) của tôi. Số là trước tết, anh Chín Thế, người quản lý rất giỏi săn bắn và bẫy heo rừng, vẫn nhiều đêm không đi săn thì gài bẫy. Có một đêm, anh Chín Thế đi kiểm tra mấy cái bẫy loại lớn chuyên gài heo rừng, và phát hiện một chú heo rừng to bự mắc bẫy. Bẫy dính vào chân, làm sao gỡ? Con heo rừng này rất can đảm, nó đã cắn vào chân mắc bẫy, sẵn sàng chịu mất một chân để thoát thân, nhưng chưa kịp thì bị anh Chín Thế phát hiện. Thế là xong!Cơ quan tôi hồ hởi vô cùng vì "chiến lợi phẩm" này. Những anh chuyên làm thịt heo nhanh chóng vào cuộc, và chẳng mấy chốc, con heo rừng đã thịt ra thịt, xương ra xương. Đúng 29 tết, nồi chảo của cơ quan được huy động để nấu các món ngon lành, và chú lính trẻ ít kinh nghiệm làm đầu bếp là tôi chỉ chờ vào cuộc… nhậu.Mùng 3 tết, tôi đạp xe sang "cứ" văn nghệ thăm anh Diệp Minh Tuyền và các bạn. Tình cờ lại gặp nhà văn Nguyễn Đình Thi vừa từ Hà Nội vượt Trường Sơn vô. Chuyện trò vui vẻ một lúc, thấy ban văn nghệ hơi… nghèo, tôi rủ anh Diệp Minh Tuyền cùng vài anh bạn đạp xe sang cơ quan tôi chơi. Nghĩ tới nồi thịt heo rừng còn đầy ắp ở cơ quan mình, tôi rủ mấy anh sang ăn. Lại lên xe đạp, phải 3 tiếng đồng hồ mới về tới cơ quan tôi. Anh Chín Thế rất vui khi tôi đón mấy nhà văn, nhà thơ về "xóm Binh vận", nên hô chị nuôi sửa soạn mâm chén cùng rượu đế chúc mừng năm mới. Nồi cháo đầu heo rừng thật tuyệt, húp tới đâu biết tới đó. Nhà thơ Diệp Minh Tuyền vui quá, không hề khách khí.Rồi tôi nhớ…Tháng 5.1975 tại Sài Gòn. Thành phố vừa qua khỏi cảnh binh đao còn vui hơn tết. Tôi thấy những cuộc diễu hành tự phát có kèm văn nghệ múa hát, kể cả múa lân, của thanh niên, học sinh sinh viên Sài Gòn trong những ngày hòa bình đầu tiên. Sự hồn nhiên, trong sáng của những "đám rước hòa bình" trên đường phố ấy khiến tôi ngạc nhiên không dứt. Tháng 5.1975, Sài Gòn tưng bừng lên đủ thứ, tùm lum lên đủ thứ. Và tôi, suốt ngày rong ruổi trên đường phố, làm không ra làm (vì công việc cơ quan đã hoàn thành), chơi không ra chơi, mà ăn lại càng… ngẫu hứng, nghĩa là tới bữa đâu ăn đó, đâu cũng gặp bạn bè, đâu cũng được bà con Sài Gòn hồ hởi cho... nhậu. Tết là như thế, chứ còn gì!Và tôi nhớ…Món vịt quay chợ Cũ mà "Tết Hòa bình" tháng 5.1975 tôi được ăn.Hồi ấy, nếu hỏi chợ Cũ ở đâu, có chết tôi cũng không biết. Nhưng bạn tôi, Tám Nhân, thì biết. Vì anh là sinh viên Sài Gòn tham gia hoạt động nội thành rồi lên chiến khu, ở đó chúng tôi quen và chơi thân với nhau. Một bữa chiều, Tám Nhân rủ tôi và nhà thơ Ngô Thế Oanh tới nhà Chú Hỏa chơi. Tôi cứ tưởng "chú Hỏa" là chú của… Tám Nhân, chứ đâu biết chú Hỏa là một trong những người giàu nhất Sài Gòn từ hồi Pháp thuộc qua thời Mỹ chiếm. Nghe Tám Nhân kể trên đường đi ông "chú Hỏa" này là người Tiều, từng sở hữu tới 20% địa ốc ở Sài Gòn. Giàu cỡ đó thì quá cỡ thợ mộc rồi. Tôi với Ngô Thế Oanh cứ hớn hở theo Tám Nhân tới nhà chú Hỏa. Tới nơi mới biết đây không phải là nhà, mà là… lâu đài. Một lâu đài đúng nghĩa, to và sang trọng hết cỡ. Không được gặp chú Hỏa, vì hóa ra, ông đã mất lâu rồi. Con cháu ông cũng không còn ở lâu đài này nữa. Chỉ có mấy anh vệ binh giải phóng đang canh gác. Thấy chúng tôi tới chơi, anh em rất mừng. Chúng tôi nói muốn gặp vệ binh Lương Minh Cừ, là nhà thơ trẻ của quân Giải phóng mà chúng tôi quen, nhưng anh em nói Cừ đi… nhậu đâu đó, chưa về. Anh em mời chúng tôi vào thăm lâu đài, và… nhậu chơi. Gì chứ đề nghị thứ hai này thì chúng tôi quá hưởng ứng, nên vui vẻ theo anh em vào thăm lâu đài. Rồi anh em lấy từ hầm rượu nhà chú Hỏa mấy chai rượu Tây. Thoạt Tám Nhân nói chợ Cũ gần đây có món vịt quay kiểu Tàu là nổi tiếng nhất và anh xung phong đi mua. Chúng tôi chọn bàn nhậu là một góc cầu thang nhà chú Hỏa. Nói là góc cầu thang nhưng thú thật, đời tôi chưa bao giờ ngồi ở một chỗ "sạch sẽ và sáng sủa" (chữ dùng của văn hào E.Hemingway) như thế. Cầu thang lát đá cẩm thạch, là loại vật liệu tôi chỉ mới đọc trong sách chứ chưa bao giờ thấy. Với Ngô Thế Oanh chắc cũng vậy, vì chúng tôi vừa từ sình lầy Đồng Tháp hay núi rừng miền Trung bước tới Sài Gòn. Khi Tám Nhân mua vịt quay về, mâm nhậu lập tức được bày ra ngay trên góc cầu thang lát đá cẩm thạch. Chúng tôi hớn hở nâng ly, mừng hội ngộ. Nào ai ngờ được mình còn có một buổi chiều như thế, uống rượu Tây với vịt quay chợ Cũ ngay trong lâu đài chú Hỏa.Sau này, nếu ai hỏi tôi: "Trong những ngày hòa bình đầu tiên ấy, anh thích nhất món ăn nào của Sài Gòn?", tôi sẽ trả lời ngay, không do dự: "Vịt quay chợ Cũ". Tôi chỉ nhớ mỗi món đó, dù đã ăn không ít món ngon Sài Gòn trong những ngày này. Hóa ra, ẩm thực luôn gắn với "đối tượng cùng ăn", với không gian và thời điểm. Một khi nó đã thành ký ức, thì chắc chắn là nó… ngon rồi. Chưa hết đâu bạn.Sắp Tết Đinh Tỵ 1977, tôi đang ở Hà Nội, tranh thủ chạy về quê Mộ Đức thăm thầy má tôi, cũng chỉ nghĩ ở quê vài ngày rồi trở ra Hà Nội, nhưng thầy má tôi giữ thằng con lại thêm một ngày, để gọi là "ăn tết trước". Ngày đó, thầy má tôi mới từ Hà Nội về quê, nhà còn rất tạm bợ, gọi là đón tết cho vui, tình cảm là chính, chứ có gì đâu mà "ăn".Rồi tôi lại tất tả chạy ra Hà Nội để sau tết tổ chức… cưới vợ.Năm 1976 là "năm Bính" của tôi. Vậy mà có những chuyện lớn tôi tính được và hoàn thành cơ bản trong năm này. Đầu tiên là chuyện viết trường ca. Rồi tới chuyện tình yêu và cưới vợ. Cô gái tôi yêu và yêu tôi đã chấp nhận sẽ đi suốt đời với một anh lính-nhà thơ nghèo là tôi. Tôi đưa em về ra mắt thầy má vào mùa hè 1976 và được thầy má hân hoan đồng ý.Vậy là Tết Đinh Tỵ 1977, vợ chồng tôi chính thức ăn tết tại Hà Nội ở nhà bà chị tôi. Chúng tôi lo đám cưới, một đám cưới cực giản dị, tổ chức vào mùng 6 Tết Đinh Tỵ, mượn nhà bà ngoại Nguyễn Đình Chính (con trai Nguyễn Đình Thi), một căn hộ nhỏ ở khu tập thể Trung Tự, làm địa điểm tổ chức. Đám cưới của chúng tôi thật nhiều hoa, toàn hoa đẹp Ngọc Hà, và thật nhiều bạn, toàn là bạn văn chương hồn nhiên vui nổ trời, dù cỗ chỉ có lạc rang và rượu đế. Món quà cưới duy nhất vợ chồng tôi nhận được từ một anh bạn làm ở Báo Phụ nữ là một… chiếc chậu thau bằng nhôm. Hồi đó là vậy, không biết "phong bì" là cái gì. Nhưng thật vui, thật hạnh phúc. Coi như tôi đã được "ăn tết hai miền" Quảng Ngãi và Hà Nội, rồi được làm đám cưới ngay tại thủ đô. Còn gì hơn nữa! Tổng kết lại, năm 1974 ăn tết trong rừng chiến khu, tháng 5.1975 "ăn Tết Hòa bình" tại Sài Gòn, rồi đầu năm 1977 ăn Tết Đinh Tỵ kiêm… cưới vợ tại Hà Nội. Ba cái tết, vui cả ba năm luôn!
